شهر رامهُرمُز در استان خوزستان ایران و شهرستان رامهرمز قرار گرفتهاست.رامهرمز نام شهری از بناهای هرمز پادشاه ساسانی در حوالی شوشتر است که در قدیم به آن «سمنگان» میگفتهاند که آن را ساده کرده، "roomez" و منسوب به آن جا را "roomezi" میگویند.
رامهرمز بعد از شوش دومین شهر استان میباشد که طبق نظر تاریخدانان پایتخت ایران بودهاست. یاقوت حموی میگوید که رامهرمز متشکل از دو کلمه رام (shahr) و هرمز (نام یکی از خسروان ساسانی) بودهاست. برخی میگویند رامهرمز نامی کوتاه شده از رامهرمزاردشیر بوده و این شهری است نام دار در خوزستان و عامه مردم خوزستان این شهر را roomez گویند. برخی نیز گفتهاند به دلیل بنا شدن شهر رامهرمز در دوره هرمز ساسانی نام این شهر رامهرمز شدهاست. در جغرافیای تاریخی قدمت خوزستان را بیش از ۶۰۰۰ سال میدانند و پیدایش قدیمیترین تمدن بشری در شوش مشخص گردیده و در دوران هخامنشیان و اشکانیان و ساسانیان نه تنها بر عظمت منطقه افزوده گشت بلکه شهرهایی نیز در آن دوران ایجاد شده که بدون شک رامهرمز یکی از آن شهرهابودهاست. ویرانههای «اسک» بین راه رامهرمز و ارجان در راه بهبهان و ویرانههای «طاق نصرت» به جای مانده از دوره ساسانی در شهر رامهرمز، گذشته پرشکوه تاریخی آن را نشان میدهد. در قرن ۴ هـ. ق رامهرمز به سبب کرم ابریشمی که در آن به عمل میآمد و به دیگر نقاط صادر میشد شهرت جهانی داشت کتابخانه فرقه معتزله دراین شهر بودهاست.
رامهرمز از جمله شهرهای خوزستان است که به دلیل موقعیت خاص خود از دوران باستان مورد توجه پادشاهان بوده است. کشف قصری عیلامی در رامهرمز قدمت آن را به دوران عیلام میرساند. در دوره ساسانی رامهرمز از جمله شهرهایی بود که پادشاهان ساسانی به آن توجه خاص داشته و مرکز ضرب سکه بوده است. موقعیت ارتباطی آن سبب شد که در دوران اسلامی نیز مورد توجه قرار گیرد. حضور خوارج، زنگیان، صفاریان و پس از آن آلبویه بیانگر این مسئله است.